2019
De sector telecommunicatie en media, de overheid en online gegevensbescherming hoog op de radar van de GBA
De Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) publiceert vandaag, 12 december 2019, een ontwerp van haar strategisch plan 2019-2025. In de tekst worden de prioriteiten bepaald en de noodzakelijke middelen geïnventariseerd om organisaties en burgers te kunnen leiden naar een digitale wereld waar privacy een realiteit is voor iedereen. Daarbij wordt vooral gefocust op vijf belangrijke sectoren: de sector telecommunicatie en media, de overheid, direct marketing, het onderwijs en KMO’s, maar ook op belangrijke maatschappelijke thema’s zoals gegevensbescherming online en gevoelige gegevens. Tot en met 7 januari 2020 wordt het strategisch plan onderworpen aan een openbare raadpleging. Na deze raadpleging zal de definitieve versie worden gepubliceerd.
Visie en missie
Ons recht op privacy staat vandaag de dag steeds meer onder druk. Wij laten continu “sporen” van onszelf achter die bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden om ons gedrag steeds beter te voorspellen en te beïnvloeden. Tegelijkertijd zijn ondernemingen en organisaties steeds op zoek om beter in overeenstemming met de regelgeving te handelen.
De uitdagingen zijn dus enorm en de GBA is zich daar zeker van bewust, daarom heeft ze voor zichzelf een ambitieuze missie uitgestippeld: burgers en organisaties leiden naar een digitale wereld waar privacy een realiteit is voor iedereen.
Om deze missie tot een goed einde te brengen, streeft de GBA naar een goed evenwicht tussen het informeren over de regels enerzijds, en het toepassen en afdwingen ervan anderzijds. Concreet wil de GBA (door toedoen van haar Eerstelijnsdienst, haar Kenniscentrum en haar Algemeen Secretariaat) de organisaties en overheden begeleiden en adviseren, maar ook concrete sensibiliserende initiatieven nemen om de huidige regels te verduidelijken. Daarnaast is het natuurlijk ook essentieel om effectief toezicht te houden en te controleren door de Inspectiedienst en in te grijpen door middel van sancties opgelegd door de Geschillenkamer wanneer dit nodig zou blijken te zijn.
Door deze gecombineerde aanpak wil de GBA een cultuuromslag realiseren bij burgers en organisaties die persoonsgegevens verwerken, en hen aanmoedigen om een "privacy reflex" te ontwikkelen.
Prioriteiten 2019-2025
De prioriteiten voor 2019-2025 worden opgedeeld in drie belangrijke categorieën:
- Prioriteiten gericht op de sectoren:
Telecommunicatie en media
Overheid
Direct Marketing
Onderwijs
KMO’s
- Prioriteiten gericht op de thema’s van de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) :
Rol van de functionaris voor de gegevensbescherming (ook “Data Protection Officer of “DPO” genoemd)
Legitimiteit van de verwerking
Rechten van de burgers (toegang, verzet, rectificatie enz.)
- Maatschappelijke prioriteiten
Foto’s en camera’s
Online-gegevensbescherming
Gevoelige gegevens (zoals biometrische gegevens, gezondheidsgegevens enz.)
Deze prioriteiten werden gedefinieerd aan de hand van verschillende criteria, zoals bijvoorbeeld de risico’s op een eventuele inbreuk (bijvoorbeeld: het aantal betrokken personen, de gevoeligheid van de gegevens of nog het intrusieve karakter ervan), maar ook het belang van het onderwerp voor de burgers en/of de verwerkingsverantwoordelijken (bijvoorbeeld: onderwerpen omtrent welke de GBA vele vragen of klachten ontvangen, of die stof doen opwaaien bij het grote publiek enz.).
De GBA benadrukt dat het prioritaire karakter van een sector niet noodzakelijk betekent dat meteen sancties zullen worden opgelegd. Dit betekent eerder dat alle instrumenten waarover de GBA beschikt (toezicht, maar ook informatie, bewustmaking en aanbevelingen bijvoorbeeld) voor deze sectoren en thema’s zullen worden ingezet om tot een betere bescherming van de burgers te komen. Alleen met een globale aanpak en een goed combinatie van instrumenten kan de GBA zaken in beweging zetten.
David Stevens, Voorzitter van het directiecomité van de GBA: “Deze 11 prioriteiten zijn heel uitgebreid en ambitieus, wij hebben dus geen tijd verloren laten gaan om - waar we konden - al concrete stappen te zetten. Het project BOOST, dat tot doel heeft de KMO’s te ondersteunen, gaat vanaf januari 2020 van start. In diezelfde periode zullen wij ook een nieuwe aanbeveling uitwerken voor direct marketing. Dit jaar al zijn we van start gegaan met de website www.beschermjegegevens.be om de burgers beter te informeren over hun rechten met betrekking tot de bescherming van persoonsgegevens.”
De GBA, een organisatie in volle transformatie
Op 25 mei 2018, de datum waarop de AVG van kracht werd, werd de oude Privacycommissie omgevormd tot de Gegevensbeschermingsautoriteit. Deze naamsverandering weerspiegelt ook een verandering van de structuur en de competenties van de organisatie: de GBA kreeg er zo zes nieuwe taken bij (tegen slechts 3 opgeheven taken), en werd geconfronteerd met een verhoging van de werkbelasting voor verschillende al bestaande taken. De schriftelijke vragen om informatie zijn bijvoorbeeld toegenomen met 21 %, de klachten en verzoeken met bijna 68%, de adviesaanvragen met 113% en de meldingen van datalekken met 3527 %. De exacte cijfers zijn beschikbaar in het luik “Hoe organiseren we ons “ van het strategisch plan.
De GBA heeft aan het Parlement gevraagd om haar dotatie structureel te verhogen en tegen 2025 gespreid twintig bijkomende voltijdse werknemers te mogen aanwerven. Zonder deze verhoging van middelen zal het moeilijk zijn om het strategisch plan 2019-2025 integraal te realiseren. David Stevens: “We zijn ervan overtuigd dat iedereen het belang inziet in het investeren in een grotere bescherming van privacy.”
Openbare raadpleging
Het strategisch plan 2019-2015 zal worden onderworpen aan een openbare raadpleging van 12 december tot en met 7 januari 2020.
David Stevens: “Wij moedigen iedereen ten stelligste aan om zijn mening te geven over het strategisch plan. De GBA staat ten dienste van de burgers, het is dus normaal dat deze zich kunnen uitspreken over de manier waarop wij hun rechten inzake bescherming van persoonsgegevens in de komende jaren zullen beschermen.”
Na analyse van de opmerkingen zal de GBA een definitieve versie opstellen van het strategisch plan 2019-2025. Deze definitieve versie wordt verwacht in de loop van de maand januari 2020.
Een strategisch plan gedragen door een heel nieuwe autoriteit
Het strategisch plan werd opgesteld door het nieuw directiecomité van de GBA, aangesteld in april 2019. Dit nieuw directiecomité is georganiseerd rond vijf verschillende diensten die er samen alles aan doen om de missie van de GBA waar te maken. Het gaat om het Algemeen Secretariaat, het Kenniscentrum, de Eerstelijnsdienst, de Inspectiedienst en de Geschillenkamer.
Alexandra Jaspar, directeur van het Kenniscentrum : “Het Kenniscentrum zal enerzijds standpunten innemen en aanbevelingen uitbrengen over hoe bepaalde bepalingen van de AVG in de praktijk toegepast moeten worden (namelijk wanneer beroep gedaan wordt op nieuwe technologieën) en zal anderzijds als vangnet optreden om te voorkomen dat Belgische wetsontwerpen een ongerechtvaardigde inmenging inhouden in het recht van de burgers op eerbiediging van hun privé-leven”
Peter Van den Eynde, Inspecteur-Generaal: “Naast de onderzoeken op basis van de klachten die de GBA ontvangt, wil de Inspectiedienst de volgende jaren veel proactiever optreden. De burgers beschermen, dat betekent ook snel kunnen optreden wanneer we denken dat de regels niet werden nageleefd.”
Hielke Hijmans, voorzitter van de Geschillenkamer: “De handhaving en geschillenbeslechting zijn het noodzakelijke sluitstuk van een effectieve privacy-bescherming. Ik zie het als mijn opdracht om geschillen te behandelen met grote deskundigheid, onpartijdig en binnen aanvaardbare termijnen. Waar we vaststellen dat de wet is overtreden, zullen we daadkrachtig optreden.”
********
UPDATE 11 maart 2020
Het Strategisch Plan is nu definitief.
Onze prioriteiten blijven ongewijzigd.