2019
De Geschillenkamer bestraft twee kandidaten bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018
De Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) heeft in twee afzonderlijke dossiers twee administratieve boetes van elk 5000 euro opgelegd. Deze boetes bestraffen het misbruik van persoonsgegevens door een burgemeester en een schepen voor hun herverkiezing tijdens de verkiezingscampagne van oktober 2018. Hielke Hijmans, voorzitter van de Geschillenkamer van de GBA: "De status van openbaar mandataris moet vergezeld gaan van een voorbeeldig gedrag in overeenstemming met de wet."
De twee dossiers: verzending van gepersonaliseerde verkiezingspost die niet in overeenstemming is met de regels voor gegevensbescherming
Het eerste dossier betreft een klacht over het gebruik door een vertrekkende burgemeester van gegevens die hij in de uitoefening van zijn functie heeft verkregen ten behoeve van een verkiezingscampagne. Deze contactgegevens stonden op een lijst van 476 personen die van 2012 tot 2018 op hem, in de hoedanigheid van burgemeester, beroep hebben gedaan.
De tweede zaak betreft de verzending door een vertrekkende schepen van een verkiezingsbrief aan een lijst van klanten die hij heeft verkregen in het kader van een beroep dat hij parallel aan zijn openbaar mandaat uitoefende. Uit het onderzoek van de Inspectiedienst van de Gegevensbeschermingsautoriteit is gebleken dat er 654 personen bij betrokken waren.
De GBA herinnert eraan dat verwerkingsverantwoordelijken het beginsel van doelbinding in acht moeten nemen: de verzamelde gegevens moeten voor specifieke doeleinden worden gebruikt en mogen niet verder worden verwerkt op een wijze die onverenigbaar is met deze doeleinden. Het hergebruik van een klantenbestand of gegevens die in het kader van een openbaar mandaat zijn verkregen voor verkiezingsreclame, wanneer dat niet het oorspronkelijke doel is, is dus een overtreding van de AVG.
Na de verschillende partijen te hebben gehoord en hun argumenten te hebben geanalyseerd, besliste de Geschillenkamer om de vertrekkende schepen en burgemeester een geldboete van 5000 euro en een berisping op te leggen.
Hielke Hijmans, voorzitter van de Geschillenkamer van de GBA voegt toe: "De status van openbaar mandataris moet vergezeld gaan van een voorbeeldig gedrag in overeenstemming met de wet. Het feit dat de verweerders op het moment van de feiten schepen en burgemeester waren, verzwaart de ernst van de inbreuk. Bij onze beslissing is ook rekening gehouden met het feit dat er honderden mensen bij betrokken zijn."
Het gebruik van persoonsgegevens door politici voor verkiezingscampagnes is een kwestie die veel burgers zorgen baart; de GBA heeft na de laatste gemeenteraadsverkiezingen verscheidene vragen en klachten ontvangen. In mei 2019 had de GBA al een boete opgelegd in een soortgelijke zaak.
Bescherming van persoonsgegevens als garantie voor de democratie
De geconstateerde feiten zijn des te ernstiger omdat ze worden begaan door openbare mandatarissen, en in het bijzonder binnen de context van verkiezingen.
Het EDPB (Europees Comité voor gegevensbescherming) heeft er onlangs op gewezen dat de naleving van de regels inzake gegevensbescherming essentieel is voor de bescherming van de democratie. Het is de enige manier om het vertrouwen van de burgers en de integriteit van de verkiezingen te behouden. Het schandaal rond Cambridge Analytica is hier een duidelijk voorbeeld van.
Hielke Hijmans: "De verzonden brieven spoorden de ontvangers aan om op een kandidaat te stemmen. Hoewel dit het doel is van een verkiezingscampagne, is de naleving van de wet in dit verband van bijzonder belang. Dit is niet de eerste keer dat we in het kader van een verkiezingscampagne overtredingen van de wetgeving inzake persoonsgegevens bestraffen, onze boodschap is duidelijk: deze praktijk is onaanvaardbaar. "
De GBA heeft onlangs een website gelanceerd voor burgers die tot doel heeft de individuele en collectieve risico's te verklaren die gepaard gaan met het verlies van controle over persoonsgegevens: www.beschermjegegevens.be.
David Stevens, Voorzitter van de GBA, legt uit: "De regels inzake gegevensbescherming hebben met name tot doel de vrijheid van elke burger om vrije keuzes te maken te waarborgen. Dit geldt niet alleen voor de commerciële sector, maar in het bijzonder ook voor de publieke sector, die het goede voorbeeld moet geven. "
De GBA herinnert eraan dat het op haar website een specifiek dossier over verkiezingen ter beschikking heeft.
Als een burger van mening is dat zijn of haar rechten inzake gegevens niet zijn gerespecteerd, kan hij of zij via deze pagina een klacht indienen.