Camerabewaking op de werkplek
In bepaalde gevallen kan cameratoezicht op de werkplek gevolgen hebben voor de privacy van de werknemer. Daarom is de wetgeving inzake gegevensbescherming van toepassing, evenals cao nr. 68. Hoewel deze cao alleen voor de privésector geldt, blijft het een bron van inspiratie voor de publieke sector.
Camerabewaking op de werkplek, met of zonder beeldopslag, is slechts toegestaan voor een beperkt aantal in cao nr. 68 genoemde doeleinden. Deze vier doelen zijn:
- de veiligheid en gezondheid;
- de bescherming van de goederen van de onderneming;
- de controle van het productieproces, die betrekking kan hebben op zowel de machines, om de goede werking ervan na te gaan, als op de werknemers, ter evaluatie en verbetering van de werkorganisatie;
- de controle van de arbeid van de werknemer.
De werkgever moet het doel van het cameratoezicht duidelijk en expliciet definiëren en zijn werknemers hierover informeren. Als de camera wordt geïnstalleerd om het werk van een werknemer te controleren, kan dat slechts tijdelijk. Bovendien moet het cameratoezicht toereikend zijn, ter zake dienen en zich beperken tot wat noodzakelijk is voor de doeleinden.
Cao nr. 68 stelt dat het cameratoezicht in principe niet kan leiden tot inmenging in het privéleven van de werknemer. Als het cameratoezicht echter toch leidt tot een inmenging in het privéleven van de werknemer, moet deze inmenging tot een minimum worden beperkt.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft recent twee arresten over deze kwestie gewezen.
Op de werkplek kan het gebeuren dat de Camerawet en cao nr. 68 gelijktijdig van toepassing zijn. De praktijk leert ons namelijk dat beide doelen tegelijkertijd aanwezig kunnen zijn, hoewel er vaak maar een camerasysteem gebruikt wordt. Een bekend voorbeeld is camerabewaking in een grootwarenhuis. Deze camera's kunnen zowel worden gebruikt voor het monitoren van medewerkers die aan de kassa werken als voor de preventie van criminaliteit (bv. diefstal), wat betekent dat klanten kunnen worden gefilmd. Enerzijds moet de verwerkingsverantwoordelijke dus de Camerawet naleven voor de personen die onder de Camerawet vallen (zowel derden als klanten) en anderzijds de AVG voor het cameratoezicht op de werkplek (het personeelslid dat aan de kassa werkt), met nog een aantal aanvullende specifieke vereisten als cao nr. 68 van toepassing is (met name in de privésector).
Al naargelang het beoogde doel is camerabewaking op de werkplek voortdurend of tijdelijk.
De camerabewaking kan voortdurend of tijdelijk zijn wanneer een van de volgende doelen wordt nagestreefd:
- de veiligheid en gezondheid;
- de bescherming van de goederen van de onderneming en
- de controle van het productieproces, dat alleen betrekking heeft op de machines.
De camerabewaking moet tijdelijk zijn wanneer een van de volgende doelen wordt nagestreefd:
- de controle van het productieproces met betrekking tot de werknemers en
- de controle van de arbeid van de werknemer.
De werkgever moet de ondernemingsraad vooraf informeren over alle aspecten van de camerabewaking. Als er geen ondernemingsraad is, verstrekt de werkgever deze informatie aan het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW).
Als er geen CPBW is, wordt de informatie aan de vakbondsdelegatie meegedeeld en als er ook geen vakbondsdelegatie is, zijn het de werknemers zelf die de informatie moeten ontvangen.
De informatie die de werkgever moet verstrekken heeft ten minste betrekking op de volgende aspecten van de camerabewaking:
- het nagestreefde doeleinde;
- het feit of de beeldgegevens al dan niet bewaard worden;
- het aantal en de plaatsing van de camera(’s);
- de betrokken periode of perioden gedurende dewelke de camera(‘s) functioneert (functioneren).
Als uit de informatie blijkt dat de camerabewaking gevolgen heeft voor de privacy van een of meer werknemers, zal de ondernemingsraad (of het CPBW of de vakbondsdelegatie) nagaan welke maatregelen moeten worden getroffen om de inmenging in de privacy van een of meer werknemers tot een minimum te beperken.
De werknemer heeft altijd een recht op toegang tot de beelden zoals voorzien in de AVG.
De werkgever houdt intern een verwerkingsregister bij, in het bijzonder wat betreft de camerabewaking op de werkplek.