Het recht om niet aan geautomatiseerde besluitvorming onderworpen te worden

Een betrokkene mag niet onderworpen worden aan een volledig automatische beslissingen. Dit zijn beslissingen die  zonder een menselijke tussenkomst de betrokkene aanzienlijk kunnen treffen of juridische gevolgen hebben.


Om zich te beroepen op dit verbod moet het gaan om:

  • een beslissing die enkel op een geautomatiseerde verwerking berust, zonder menselijke tussenkomst. Dit betekent dat een natuurlijke persoon geen betekenisvolle controle uitoefent op de beslissing.
  • een beslissing die voor de betrokkene rechtsgevolgen teweeg brengt of die hem op een andere manier aanzienlijk treft. Zoals bijv. de automatisch ontbinding van een telefonie-contract omdat de klant de maandelijkse factuur niet betaalde of een automatische weigering van een betalingskrediet bij een online aankoop.

In drie situaties is het toch toegestaan om geautomatiseerde individuele besluitvorming toe te passen:

  1. als een wet dit toelaat (bijvoorbeeld voorkoming van belastingfraude en -ontduiking);
  2. als de besluitvorming berust op een uitdrukkelijke toestemming van de betrokkene; of
  3. als dit noodzakelijk is voor de totstandkoming of de uitvoering van een overeenkomst. Let op: deze situatie hangt steeds af van een afweging in concreto. Van zodra minder privacy-intrusieve methoden bestaan om de overeenkomst te sluiten of uit te voeren, is de maatregel niet langer ‘noodzakelijk’.

Past u in één van deze drie gevallen geautomatiseerde besluitvorming toe, dan moet u voorzien in passende maatregelen die de rechten van de betrokkene beschermen. Die maatregelen omvatten minstens de mogelijkheid voor de betrokkene om dit besluit aan te vechten, zijn of haar standpunt kenbaar te maken en een menselijke tussenkomst te vragen.